از وظایف ویژه مرد نسبت به زن تامین مخارج اقتصادی زن و خانواده است. این مخارج که شامل محل سکونت، خوراک، پوشاک، و سایر امور وابسته به آنها مانند تحصیلات است باید با توجه به زندگی زن و فرزندان و شرایط زمانی و اجتماعی هر خانواده باشد. زن در امور اقتصادی خانواده مسئولیتی ندارد هرچند درآمد زیادی داشته باشد. مسئولیت اساسی زن همراهی در روابط مناسب زندگی خانوادگی است و فقط کوتاهی در این امور برای زن مسئولیت آور است. توجه به این قانون و سعی در اجرای مناسب آن، مرد و زن را در یک فضای روان شناختی ویژهای قرار میدهد به گونه ای که مرد خود را مسئول تامین مخارج خانواده میداند و با نگرشی مثبت برای فعالیتهای اقتصادی و تامین هزینه خانواده همت میگمارد. در این میان انتظار او از زن به ایفای مسئولیت های خانوادگی محدود میشود. فعالیت و کار زن در خانه هم به عنوان کمکی است که زن به اداره خانواده میکند در حالیکه مسئولیت اساسی او محسوب نمیشود. البته زن در تامین مخارج خود به فعالیت اقتصادی نیاز ندارد و این هم جزئی از وظیفه مرد است. مثل تهیه لباس و وسایل زینتی و وسایلی که زن در خانه مورد استفاده قرار میدهد. در عین حال اگر خود زن بخواهد این امور را تامین کند برای ایفای مسئولیتهای همسری و مادری دچار مشکلات ناگزیر بسیاری خواهد شد. پذيرش اشتغال براي زنان به معناي زير بار مسئوليتي مضاعف رفتن و قبول نقشهاي متعدد در زندگي است و باعث خستگي زياد، استرسهاي مداوم و فشارهاي روحي و رواني و افسردگي میگردد. اين امر سبب ميشود بعضي مسئوليتهاي خانوادگي وي را تحت الشعاع قرار دهد و از ايفاي نقشها و آن چه بر عهده او در خانواده نهاده شده بر نيايد.
افزون بر این با کم شدن فرصت پذیرایی و شرکت در فعالیتهای اجتماعی، معاشرتهای اعضای خانواده گسترده کمتر میشود و انزوا، احساس محرومیت و افسردگی در زوج و فرزندان افزایش مییابد. میان اشتغال زنان و کاهش جمعیت،ارتباطی دو سویه برقرار است. تمایل به مشاغل رسمی و پرشدن اوقات فراغت از انگیزه فرزندآوری میکاهد و کاهش شمار فرزندان زمینه لازم را برای اشتغال فراهم میسازد
از طرف دیگر اداره اقتصادی خانواده با مرد است و در این مورد لازم است زن با هماهنگی و رضایت شوهر رفتار کند. گرچه از نظر اسلام زن استقلال اقتصادی دارد و میتواند درآمد و اموال خود را هرطور که دلش میخواهد خرج کند اما مناسب است به گونهای رفتار نکند که انسجام خانواده به هم بریزد. این امر به وحدت و انسجام خانواده کمک میکند و مدیریت خانواده را که در واقع بر اداره اقتصادی آن مبتنی است به نوعی وحدت و قوت میبخشد. بر همین اساس از نظر اسلام زن الزامی ندارد که برای اداره خانواده به فعالیت اقتصادی درآمد زا مشغول شود هرچند این فعالیت مادام که به مسئولیتهای خانوادگی او آسیبی نرساند و حقوق سایر اعضای خانواده پایمال نشود برای او جایز است. قابل ذکر است در زندگی مشترک با اینکه اداره اقتصادی خانواده بر عهده مرد است اما این دلیلی بر کم کاری در روابط عاطفی مرد با اعضای خانواده نمیشود. زن نیز نیاز به حمایت عاطفی از سوی همسرش را دارد که قطعاً نباید فراموش گردد.
منابع:
۱٫ عباسی ولدی، محسن، تا ساحل آرامش، ج۱، بهار ۱۳۹۰، انتشارات جامعة الزهرا(س).
۲٫ سالاری فر، محمدرضا، نظام خانواده در اسلام، چاپ اول ۱۳۸۵، نشر هاجر.
۳٫ سایت راسخون.
۴٫ پایگاه اطلاع رسانی دفتر مطالعات و تحقیقات زنان.